Openluchtspel Mina Koes, moord bij het Zwarte Gat
Een zomerproductie in 2020,gebaseerd op een tragische gebeurtenis in 1881.
Het idee!
Zowel bij de Oudheidskamer van Zuidwolde als bij de schrijver Jan Veenstra borrelden los van elkaar ideeën op om te kijken naar de haalbaarheid van een toneelstuk rond de moord op Mina Koes. Jan Rozema, lid van de Oudheidskamer, bracht uiteindelijk in november 2018 een aantal enthousiaste Woldenaren bij elkaar die met deze ideeën aan de slag zijn gegaan.
De organisatie:
Deze personen vormden vanaf dat moment een werkgroep onder de vlag van Stichting RECO Zuidwolde. De werkgroep bestaat uit de volgende personen:
Boudewijn Bakker (voorzitter) – tel 0528 –270621
Jenny Tolman (secretaris) – tel 0528 –353 638
Jan Eshuis (penningmeester van de werkgroep en penningmeester RECO)
Titus Kok (vice-voorzitter en tevens voorzitter RECO)
Jan Rozema (lid)
Leonoor Colenbrander (lid)
Sjouke Koopal (namens het Cultureel Platformen lid RECO)
en aangevuld met de artistieke ondersteuning van:
Jan Veenstra (schrijver)
Rob van der Ree (regisseur)
Reinier Havinga (muzikale leiding)
De realisatie:
De leden van de werkgroep waren het snel eens met elkaar. Het moet een openluchtspel worden op locatie, dus nabij het Zwarte Gat. Met een redelijk beperkte groep spelers voor 300 á 350 bezoekers per voorstelling. Gezien de inspanningen, het benodigde materiaal etc. moeten het minstens 5 á6 voorstellingen worden die betaalbaar zullen zijn voor een breed publiek. Het tijdstip van opvoering moet in de zomer vallen. In het voorjaar is er kans op verstoring van de naturen dat wil niemand. Uiteindelijk is de datum voor de première gesteld op 20 augustus 2020. De beleving:Het moet niet beperkt blijven tot alleen een openluchtspel. Aan en rond deze historische gebeurtenis, die indertijd landelijke belangstelling heeft gekregen, zijn natuurlijk meer activiteiten te koppelen. We willen in goed overleg met o.a. de gemeente, met het bedrijfsleven, met onderwijsinstellingen en andere belangstellenden proberen hier een cultureel hoogtepunt van te maken. Te denken valt aan een passend “moorddiner” ergens op de route die Mina in 1881 heeft afgelegd of een natuurwandeling rond het Zwarte Gat. Zomaar twee ideeën. Er valt nog heel veel meer te bedenken rond dit culturele evenement.
Het stuk:
Script: Jan Veenstra-Regie: Rob van der Ree-Muziek: Reinier Havinga
Het theaterstuk wordt in de zomer van 2020 als openluchtvoorstelling opgevoerd in natuurgebied Het Zwarte Gat, dat nabij de plek ligt waar 137 jaar geleden de moord werd gepleegd.
Het publiek neemt plaats op een tribune, die uitzicht biedt op een speelvlak met de veenplas Het Zwarte Gat als achtergrond. De veenplas vormt tegelijkertijd het decor en een betekenisvol element in de voorstelling. De voorstelling begint steeds vóór het invallen van de schemering. Het geleidelijk donker worden maakt deel uit van sfeer en inhoud van de voorstelling.
Acteurs:
Voor het spel zoeken we amateur acteurs uit de regio. Vanaf 7 februari kan iedereen die van mening is dat hij of zij geschikt is om hier aan mee te spelen zich aanmelden. Ervaring in acteren en zingen heeft de voorkeur. Gezien de leeftijd van Mina Koes, zij was 31 jaar, zoeken we vooral spelers rond deze leeftijd. Ouder en jonger natuurlijk ook. Alle kandidaten die zich aanmelden worden uitgenodigd voor de audities die we gepland hebben in mei a.s.
Informatie:
Bij de leden van de werkgroep en via de site: www.minakoes.nl
Mailen kan naar: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Start:
Op 7 februari 2019 gaan we van start. Omdat dit niet gerealiseerd kan worden zonder steun via subsidies en sponsors, gaat de werkgroep hier nu eerst aandacht aan besteden. Door het verhaal van toen...Het is zondag 29 mei 1881. Mina Koes, 31 jaar oud, werkt als dienstmeisje op een boerderij in Schottershuizen, een streek ten zuiden van Zuidwolde. Op deze zondagochtend gaat ze op pad. Te voet. Om haar ouders te bezoeken die op De Tippe wonen, achter Drogteropslagen. Zo’n kleine twee uur lopen. Vader is ziekelijk en daarom neemt Mina een deel van haar loon mee om aan haar ouders te geven. De snelste weg naar De Tippe is over de uitgestrekte heide van het Schotterseveld. Maar Mina komt nooit aan bij haar ouders. De volgende ochtend wordt ze met doorgesneden keel gevonden, niet ver van de veenplas Het Zwarte Gat. Alles wijst op een roofmoord. Onder leiding van de burgemeester starten de veldwachters een onderzoek. Maar ze tasten in het duister. Gegoede burgers uit Zuidwolde loven daarom een premie uit van 250 gulden. Er komen verschillende tips binnen. Er worden mannen opgepakt. In Breda, in Noordwolde en, na wilde geruchten in de buurt, in Kerkenveld. Maar geen van allen blijkt de dader. De echte moordenaar zou waarschijnlijk ook nooit zijn gevonden als Hendrikje, de vrouw Remmelt van der Hulst uit Dedemsvaart, was blijven zwijgen. Al op de dag na de moord, als iedereen in rep en roer is, heeft ze bange vermoedens. Ze zijn straatarm. Zij en haar zoontje lijdenvaak honger. En als er al eens geld is, verzuipt Remmelt het. Maar nu is hij nota bene met een paar mooie damesschoenen thuis gekomen. En flink wat etenswaren. Hoe kwam hij aan het geld daarvoor? Als hij haar later ook nog twee gouden oorijzerkroontjes laat verkopen, weet ze het zeker. Maar hoe slecht hun huwelijk ook is, ze houdt haar kiezen bijna tweeënhalfjaar op elkaar. Pas als Remmelt hen in de steek laat, begint ze te praten. Remmelt wordt opgepakt. En... op aandrang van een boerin bij wie hij ooit heeft gewerkt, bekent hij de moord. Hij krijgt 20 jaar gevangenisstraf, die hij uitzit in Leeuwarden. Na zijn vrijlating wordt hij landloper en veedief. Dus opnieuw veroordeeld. In de nacht van 14 november 1916 treft men hem stervend aan in een oude schaapskooi bij Vriezenveen.